Οι Ηπειρώτες είναι άνθρωποι με οξύ πνεύμα, γεμάτοι ζωντάνια και κέφι για ζωή. Ανθεκτικοί στις αντίξοες συνθήκες της ζωής και εφευρετικοί τόσο ώστε να βρίσκουν τρόπους διαφυγής και ανέλιξης, ανέδειξαν το ανήσυχο πνεύμα τους σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Μα πάντα, το μυαλό τους, στην Ήπειρο, στην ιδιαίτερη αυτή πατρίδα.

Κάθε γεωγραφικό διαμέρισμα της Ηπείρου έχει το δικό του κάλλος, ποικίλουν τα φυσικά χαρίσματα. Οι άνθρωποι, πλήρως προσαρμοσμένοι πάνω σε αυτή την ανθεκτική, γεωφυσική ραχοκοκαλιά, ξυπνούν και κοιμούνται αφουγκραζόμενοι τα καλέσματα της Φύσης από τη μια, την εξέλιξη του Ανθρώπου από την άλλη. Το βέλασμα, ο ποταμός, ο αετός, το σκάλισμα της πέτρας. Λίγο πιο κάτω, ένα πανηγύρι, κλαρίνα, νταούλια και φωνές ατόφια παραδοσιακές, δασκαλεμένες από τα πουλιά του πυκνού δάσους.

Προχωρώντας πιο βόρεια, το Πωγώνι, ιστορική περιοχή της Ηπείρου. Οι Πωγωνίσιοι, στο πέρασμα των αιώνων, ανέπτυξαν μία παράδοση ανεπανάληπτη που δεν πρέπει να χαθεί, αντίθετα, να παραδοθεί σε όλους και να συνεχιστεί, παράλληλα με την πρόοδο και την ορθή ανάπτυξη.

Δείγμα της δημιουργικότητας και της ευαισθησίας των ανθρώπων αυτής της γης είναι το Πωγωνίσιο παραδοσιακό τραγούδι, που είναι μοναδικό στην ελληνική μουσική παράδοση, αλλά και ο Πωγωνίσιος χορός. Ο «βαρύς» αυτός χορός έχει επικρατήσει με το όνομα Πωγωνίσιος σε ολόκληρη την Ήπειρό και Νότια Αλβανία. Συρτός στα δύο, ο Πρώτος αυτός χορός, ακολουθεί αμέσως μετά το εναρκτήριο μοιρολόι στα ηπειρώτικα γλέντια.

Αφορμή αυτής της πλούσια μουσικής παράδοσης του Πωγωνίου είναι οι δύσκολες συνθήκες ζωής στην πορεία του χρόνου, εξαιτίας των συνεχών ταραχών και των εμπόλεμων καταστάσεων. Άλλη αιτία που στιγμάτισε την παράδοση του τόπου είναι η ξενιτιά, που τόσο έντονα βιώθηκε στην περιοχή αυτή.

Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική του τόπου και το μεράκι των ντόπιων μαστόρων, μας άφησαν ξεχωριστής ομορφιάς παραδοσιακά χωριά και μοναδικά γεφύρια αθάνατα στον χρόνο.

Τα πανηγύρια, οι τοπικές γιορτές, οι παραδοσιακές ενδυμασίες, οι μύθοι και οι θρύλοι, η τοπική κουζίνα, όλα αυτά και τόσα άλλα χτίζουν τη μοναδική ηπειρώτικη παράδοση και συμπληρώνουν τον λαογραφικό χάρτη της Ελλάδας με λαμπρό τρόπο, καθώς η Ήπειρος ήταν και συνεχίζει να είναι κοιτίδα πολιτισμού στο χώρο και στον χρόνο.

Ας γνωρίσουμε από κοντά τις παραδόσεις και τις συνήθειες των ανθρώπων αυτού του τόπου. Επιθυμία μας, η παρουσίαση όλων των διαθέσιμων στοιχείων που αφορούν τις παραδόσεις, αλλά και η επικοινωνία μαζί σας για τη συλλογή περισσότερων στοιχείων που σχετίζονται με τις θεματικές ενότητες της λαογραφίας μίας περιοχής. Αν έχετε αρχείο σχετικό με τις παραδόσεις των Σχωριάδων, του ενιαίου Πωγωνίου, της Ηπείρου, παρακαλούμε να επικοινωνήσετε με τους υπεύθυνους της ιστοσελίδας, προκειμένου το αρχείο σας να επεξεργαστεί και δημοσιευθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.